Мирче Јовановски: Економијата во политичко минско поле

Македонското стопанство се најдеm среде политичко минско поле кое се заканува, ако не да ги разнесе добрите економски прогнози за годинава, тогаш барем да ги наруши постојните планови и прогнози. Политичките „бомби" кои во изминативе месеци ги „поставува", опозицијата откривајќи низа пикантерии, но и политички и економски местенки на власта, од една страна, како и одговорот на власта дека станува збор за „масло" на странски служби, додека опозицијата е само инструмент за спроведување туѓи интереси, создадоа опасен комплот. Тој може да ги минира сите напори што се прават за привлекување странски инвестиции, но и настојувањата на фирмите да работат што поуспешно и да извезуваат повеќе. Првите „пукнатини" веќе се наѕираат. Дел од стопанствениците отворено проговорија дека имаат проблем – сè повеќе се намалува работата со странските партнери, а се намалуваат и новите нарачки.

Колкаво е значењето на овие компании во структурата на надворешнотрговската размена, покажува и податокот дека тие учествуваат со 31 отсто во вкупниот извоз на земјата. Е, сега, ако вкупните податоци за надворешнотрговската размена се стават во корелација со оние на странските инвеститори, излегува дека на остатокот на стопанството, односно на компаниите со домашен капитал кои работат надвор од зоните, состојбите не им се розови.

Овие мерки не беа дел од изборната програма ниту, пак, беа најавени во време кога се носеше буџетот за 2015 година. Тоа значи дека за обезбедувањето средства за сите овие намени ќе мора да се премине или кон кратење на некои постојни буџетски расходи или да се зголеми буџетскиот дефицит. Во првиот случај, тоа обично се капиталните трошоци, што значи дека би се намалиле инвестициите, а другиот води кон ново задолжување, за што просторот е веќе прилично исцрпен. На ваква разврска наведува и анализата на Центарот за економски анализи, од каде што пресметаа дека во првите два месеца од 2015 биле потрошени една четвртина или 25 отсто од вкупниот предвиден буџетски дефицит за годинава. Според нивните пресметки, доколку се продолжи со ова темпо, до крајот на годинава буџетскиот дефицит предвиден на 3,5 отсто од домашниот бруто-производ или околу 300 милиони евра, ќе се надмине за дополнителни 130 милиони евра и ќе достигне 4,9 отсто од БДП.