Германија: Паметни продавници без касиери, бавен почеток но брз раст

Германија беше доцна започна со формати на продавници без касиери, но за само шест години се отворија 600 смарт продавници. Сегментот смарт продавници 24/7 се шири, особено во руралните области, земјоделските малопродажни и транспортни центри. Студијата на Универзитетот „ДХБВ“во Баден-Виртемберг ги истражува пејзажот и иднината на продавниците без персонал. Дали овој тренд ќе ја преобликува германската малопродажба на храна или ќе остане нестабилно решение?

Пишува: Себастијан Ренак, меѓународен ритејл аналитичар  

Германскиот сектор за малопродажба на храна често се смета за бавен во прифаќањето на малопродажните технологии, особено во европски контекст. Сепак, новата студија на огранокот во Хајлброн на Универзитетот „ДХБВ“ дава детален преглед на брзиот развој на паметните продавници без каси во Германија, откривајќи дека пазарот пораснал на околу 600 локации за само шест години. Додека многу европски земји сè уште тестираат слични концепти, проширувањето на овој сегмент во Германија сугерира дека автоматизираните малопродажни решенија не се само минлив тренд, туку формат со долгорочен потенцијал.

Белата книга, која ја води од проф. Д-р Стефан Рушен, професор по малопродажба на храна во „ДХБВ“ во Хајлброн, ги дефинира паметните продавници без касиери преку пет клучни карактеристики: тие се без персонал, отворени 24/7, имаат мала продажна област, се потпираат на бесконтактни плаќања и бараат регистрација преку апликација или картичка за пристап. Иако овие карактеристики обезбедуваат основна рамка, не сите продавници се придржуваат до секој критериум. Некои хибридни модели вклучуваат делумно присуство на персонал, додека други сè уште нудат алтернативни начини на плаќање.

Првата модерна автоматизирана продавница во Германија, управувана од „Танте М“, беше отворена во јули 2019 година. Оттогаш, различни трговци на мало воведоа свои автономни формати, вклучувајќи маалски продавници, малопродажба во транспортните центри, автоматизирани киосци и продавање свежа храна.

Клучни концепти на паметни продавници во Германија

Различни формати на продавници без касиери се појавија во Германија, приспособени на различни потреби на потрошувачите и малопродажни средини.

„Граб &  Гоу“ предизвици: Ограничена експанзија и покрај технолошката привлечност

Концептот „Граб & Го“ им овозможува на купувачите да подигнат производи и едноставно да излезат, додека плаќањето автоматски се обработува преку апликацијата. Оваа категорија ги вклучува „Реве пик анд гоу“, „Жабка нано“ во Грухеиде, „Нето пик гоу“, „Хооди“ во Хамбург и „Teo“ во Марбург и Дармштад. „Реве“ и „Нето“ нудат и опција за плаќање на традиционалните каси и каси за самопослужување, што покажува дека целосно автоматизираните модели сè уште не се широко прифатени.

Иако е технолошки напреден, моделот „Граб &  Го“ се соочува со бројни предизвици во Германија. Многу потрошувачи не се запознаени со концептот и го сметаат за небезбеден. Регистрацијата во апликација и последователната наплата додаваат дополнителна сложеност на процесот на купување. Исто така, истражувањата покажуваат дека клиентите претпочитаат присуство на вработен како точка на контакт. Поради овие пречки, во блиска иднина не се очекува поголемо проширување на овој формат, а тој останува во фаза на тестирање.

Самопослужување каси и „РФИД“ продавници: Доминантен модел

Продавниците за самопослужување или „РФИД“ (Radio Frequency Identification) го претставуваат најраспространетиот модел на паметни продавници. Купувачите сами ги скенираат и плаќаат производите преку киосци или мобилни апликации.

„Танте Енсо“, со 63 локации во северна Германија, се фокусира на руралните области и поставува продавници во постоечки згради наместо во самостојни контејнери. „Танте М“, со 61 локација на југот, користи сличен модел и работи речиси исклучиво преку франшизи. „Тегут Тео“ има 40 активни локации низ централна Германија и се проширува преку франшизи од средината на 2024 година. Овие водечки формати обично нудат помеѓу 1.000 и 3.000 артикли, овозможувајќи им на клиентите да купуваат за целото семејство.

Дополнителни иновативни формати вклучуваат „Реве нахкауф бокс“ „Реве то гоу“ -24/7, кои работат во рамките на мрежата „Реве нах енд гут“ , како и хибридните пилот продавници на „Едека“ кои комбинираат автономни и класични продажни модели.

Роботизирани паметни продавници: автоматско искуство за купување

Роботизираните продавници работат на поинаков принцип - производите се подигаат со роботски систем базиран на дигитални нарачки. Меѓу најголемите оператори се „Нон стоп шоп“ (25 локации), „Впс Роберта“ (7 локации), „Смарк“ (6 локации) и „Лејтбирд“ (5 локации).

 Автоматска продажба: Еволуцијата на традиционалните автомати

Автоматизирани продавници, базирани на автомати, исто така добија значење. Водечките оператори ги вклучуваат „Хер Антон“ (36 локации), „Киоск“ 24 (15), „Пм Експрес“ 24 (14), „24сиебен“ (11) и „БК Ворлд“ (8), од кои многу се наоѓаат на станиците за полнење на „Тесла“.

Руралната и земјоделската малопродажба е водечка

Од 600 локации во Германија „Смарт шор“ 24/7, најголемиот дел – околу 270 продавници – се наоѓаат во руралните области. Компаниите како „Танте М“ и „Тео“ им обезбедуваат на клиентите пристап до основните намирници во заедниците кои се премногу мали за големи супермаркети. Овие продавници обично зафаќаат површина од 100 до 300 квадратни метри и нудат помеѓу 1.000 и 3.000 артикли.

Директната продажба на земјоделски производи брои околу 150 продавници, користејќи модели како Dorfladenbox („селска продавница во кутија“) и Ackerpay („Farmpay“) за да им се овозможи на земјоделците да продаваат директно на потрошувачите.

Специјалните трговци на мало, вклучително и автоматизирани месарници, пекари и цвеќарници, сè повеќе интегрираат паметни малопродажни решенија, честопати користејќи РФИД системи за следење на свежината на производите.

Урбаните локации се поретки, со околу 30 продавници, главно во форма на мали киосци и автомати.

Предизвиците и иднината на паметните продавници во Германија

Иако секторот паметни продавници 24/7 рапидно расте, тој се соочува со предизвици. Потрошувачите се скептични поради нетранспарентноста во плаќањата и недостатокот на човечки контакт. Регулативата дополнително го комплицира растот - само сојузните покраини Хесен и Мекленбург-Западна Померанија во моментов дозволуваат продавниците да работат без касиери во недела.

Сепак, потенцијалот за раст постои, особено во директната продажба на фарми, на бензински пумпи и на станици за полнење електрични возила. Хибридните модели, комбинирајќи персонал и автоматизација, би можеле да станат доминантен формат.

Репутацијата на Германија како бавен усвојувач на малопродажни решенија без касиери е предизвикана од постојаното проширување на паметните продавници. Со 600 локации кои се веќе во функција, обемот на малопродажба без персонал во Германија може да изненади многу набљудувачи од европската индустрија. Иако остануваат значајни пречки, особено на урбаните пазари и во прифаќањето на потрошувачите, континуираниот раст на автоматизираните продавници во руралните области, продажбата од фарма до маса и малопродажбата во туристичките центри сугерира дека паметните малопродажни решенија ќе продолжат да ја обликуваат иднината на германскиот прехранбен сектор.