Потрошувачите од Адриа Регионот остануваат претпазливи

Методолошки податоци

Истражувањето #Newnormal го следи животот на граѓаните за време и по ковид-епидемијата. Онлајн-истражување JazVem/JaZnam веб-панел, репрезентативен примерок, 18-75 години. SL=513, CRO n=516, BiH n=511, SER n=507. ###  Период:18-21.5.2024

Извор: „Валикон“

Позитивна перцепција за финансискиот статус на потрошувачите во регионот

Подобрувања на финансискиот статус на потрошувачите во регионот се забележани и во второто тримесечје од 2024 година.

Земјите од регионот се еден чекор пред позитивното ниво на финансискиот статус на потрошувачите и земајќи ги предвид сите извори на приходи и заштеди во последните шест месеци, граѓаните од регионот одржуваат позитивна перцепција за нивниот финансиски статус во второто тримесечје од 2024 година.

Во споредба со првото тримесечје, иако сѐ уште во негативна смисла, најголемо зголемување на перцепцијата на финансискиот статус е забележано во Босна и Херцеговина (+17), по што следуваат Србија (+14), Хрватска (+13) и Словенија (+7). Повеќе на графикон 1:

(Која е вашата целокупна финансиска состојба денес во споредба со пред шест месеци - земајќи ги предвид сите ваши извори на приходи, заштеди итн.? (полошо од пред шест месеци / исто, но очекувајте да стане полошо / исто, не очекувајте да се влоши / подобро од пред шест месеци) РЕЈТИНГ = разлика помеѓу збир на пропорциите на истото со пад и подобро и збир на пропорциите на истото со пад и полошо.)

Бавно движечка и неизвесна стабилизација на нивоата на потрошувачка

Земјите од Адрија Регионот сѐ уште се во негативно ниво на индикаторот количество на потрошувачка; Сепак, забележан е позитивен тренд и кај овој показател.

Најголем пораст на потрошувачката кошница меѓу првиот и вториот квартал на 2024 е забележан во Србија (+14), додека најнизок пораст е забележан во Словенија (+6). Хрватска е земјата од регионот каде што потрошувачката кошница е најобемна и е земја која најбрзо се доближува до позитивното ниво на индикатор ниво на потрошувачка (графикон 2).

(Дали би рекле дека сте ја промениле вашата потрошувачка (количината на работи што ги купувате) во последните шест месеци? (Да, купувам помалку сега / не, но мислам дека ќе купам помалку во следните месеци / не, и не очекувам никакви промени / да, купувам повеќе од порано) НИВО = разлика помеѓу збир на пропорциите да, купувам повеќе и не, нема промена, и збир на пропорциите не, купувам помалку во следните месеци и да, купувам помалку)

Намалувањето на трошоците е предизвик

Кога станува збор за заштедите на потрошувачите, во второто тримесечје од 2024 година потрошувачите од  регионот во најголем дел или ја заштедиле истата сума како во изминатите три месеци или воопшто не заштедиле (графикон 3).

Зголемувањето на нивото на заштеда е вистински предизвик за потрошувачите од регионот. Највисок процент од оние што успеале да заштедат е забележан во Хрватска (10%), а најнизок во Словенија (6%). 23% од потрошувачите во Србија рекле дека повеќе не можат да заштедат иако порано го правеле тоа, додека само 18% од потрошувачите од Словенија се согласиле со овој став.

Кога цените се менуваат, се менува и однесувањето на потрошувачите!

Неизвесната иднина и стравот од нови покачувања на цените на услуги полека и сигурно го менуваат однесувањето на потрошувачите во регионот.

Изненадувачки е податокот дека дури 70% од потрошувачите во Хрватска купуваат производи на промоција. Кога станува збор за купувањето во поевтини продавници, и овој пат потрошувачите од Хрватска предничат (62%) пред потрошувачите од преостанатите земји.

Откажувањето од претплати е речиси изедначено во сите земји од регионот, каде што највисок процент (59%) е забележан во Хрватска, а најнизок (51%) во Србија. Откажувањето од непотребни производи и услуги е тренд во Словенија и дури половина од потрошувачите (49%) го практикуваат ова однесување. (Види графикон 4)

Купувањето големи количества храна и производи за секојдневна употреба сè уште не прераснало во навика кај потрошувачите од регионот иако речиси 1/3 од потрошувачите од Словенија и од Хрватска практикуваат да купуваат резерви на храна и производи за секојдневна употреба. Само 14% од потрошувачите во Босна и Херцеговина го практикуваат ова однесување.

Што најмногу ги загрижува потрошувачите од регионот?

Кога зборуваме за загриженоста на потрошувачите од регионот, три грижи постојано се провлекуваат, како во изминатата 2023 година така и во првиот квартал од 2024 година (графикон 5).

Загриженост број 1 за потрошувачите од регионот сѐ уште останува инфлацијата. Инфлацијата им донела најголеми грижи (61%) на потрошувачите од Хрватска, додека во Словенија е забележан најнизок процент (47%) на оние што ги загрижува инфлацијата.

Климатските промени и политичките случувања во земјите се грижи со кои секојдневно се соочуваат потрошувачите, и овој пат најмногубројни (35%) се граѓаните на Хрватска. Најмал процент, односно само 25% од Босанците се загрижени за временските промени и непогоди.

Кога говориме за политичките случувања, најголема загриженост (34%) е забележана во Босна и Херцеговина, додека најниска (25%) во Хрватска.

Во регионот, го споредивме квалитетот на животот со периодот пред 2020 година

Иако има ветувачки потег во финансискиот пејзаж, квалитетот на живот на потрошувачите од регинот останува подобар пред 2020 година (графикон 6). Повеќе од половина од потрошувачите во Словенија, Хрватска и Босна и Херцеговина се сложуваат со овој став, додека околу 20% од потрошувачите од регинот изјавиле дека денес живеат подобро во споредба со 2020 година. Интересен е податокот дека дури 37% од потрошувачите од Србија живеат исто денес и во периодот пред 2020 година.